Zwierzęce godło Polski

Czy aby na pewno najtrafniej symbolizuje nas orzeł?

Rosja ma godło dwugłowego orła, ale w karykaturach symbolicznego Rosjanina rysuje się jako niedźwiedzia. Wielki „Miszka”, do tego w okrągłej oficerskiej czapce na głowie, i już wiadomo, że chodzi o rosyjskie imperium, o ich rząd lub premiera.

Polska ma za godło orła białego, ale czy faktycznie my, Polacy, widzimy siebie jako orły? Bardziej kojarzy się z nami inny ptak: paw. Na rysunkach Polak ma czapkę krakuskę z pawim piórem. „Pawiem narodów byłaś i papugą!” – ubolewał Słowacki nad swą ojczyzną. Podobno na pierwszych monetach bitych przez Chrobrego wcale nie orzeł był wyobrażony, tylko paw właśnie. Lepszym ptakiem emblematem dla Polski jest bocian. Paw to egzotyk, rodem z Indii, a bociany to nasi swojacy, symbol bezpiecznego domu i wsi odwiecznie takiej samej. Prawie połowa bocianów świata gniazduje właśnie u nas, czyli nas lubią...

Ale ssak, jaki jest nasz narodowy ssak mocy? W jego poszukiwaniu pomoże nam astrologia. Polska jest kojarzona ze znakiem Byka. Słońce było w tym znaku, kiedy – podobno – Mieszko miał chrzest. Charakter też mamy jak zodiakalny Byk: niby-grzeczni i zajęci swoimi interesami, ale gdy coś nas rozsierdzi, to umiemy być straszni dla nieprzyjaciół. Szukajmy więc byka, ale nie tego domowego, bo ten jest już zajęty jako symbol Hiszpanii, tylko leśnego.

Tur? Tury żyły u nas, najdłużej na świecie, ale wymarły 400 lat temu. Żubr? Tak, trafione! Właśnie to zwierzę powinno być uznane za narodowy zwierzęcy symbol i uosobienie naszej mocy. Żubry po I wojnie znalazły się na skraju zagłady. Wystrzelano ostatnie dzikie stada na Kaukazie i w Białowieży. Wtedy polski uczony, Jan Żabiński, pozbierał ocalałych kilka sztuk z prywatnych zwierzyńców i zaczął je od nowa hodować. Tak oto żubr odrodził się razem z odrodzoną Polską.

Dziś żubrów żyje ponad 3 tysiące, a najwięcej u nas. Coraz częściej spotyka się ich stada żyjące na wolności. A najważniejsze, że sami coś z żubra mamy w sobie. Wystarczy popatrzeć na żubra z reklam piwa: ten kudłaty, niedbały, niczym się nieprzejmujący, ale swoje wiedzący zwierz... Zagrzebany w swoich lasach i trawach, bliski ziemi, ale jak wstanie, jak wyjdzie, to pokaże swoją siłę... Do tego bystry, łebski, bo czuje te dowcipy, aluzje (jak te z żubrowych reklam), nie trzeba mu łopatą do głowy wkładać. Prawdziwy Polak!


Wojciech Jóźwiak