Przez wieki nakazy religijne i kodeksy moralne nakazywały, głównie kobietom, zakrywać głowy. Dziś kapelusze powoli wychodzą z mody. A szkoda, bo mają swój magiczny urok i znaczenie.
Kapelusz to wizytówka, wyróżnik z tłumu. Samo słowo pochodzi od
indoeuropejskich określeń „kadh” lub „shad” i oznacza „chroniące
nakrycie”. – Głowa jest najważniejszą częścią ciała człowieka, a razem
z nią jej nakrycie. Jako najwyżej położony „punkt” graniczy z samym
niebem, a niektóre religie mówią, że łączy z niebiosami – mówi dr
Andres Ley z Muzeum Etnograficznego w Zurychu.
Z Biblii dowiadujemy się, że ludzie okrywali głowy przed modlitwą.
Także prorocy i wieszcze zawsze mieli je zakryte. W wielu krajach
islamskich różnorodne nakrycia głowy, zasłony twarzy, turbany i
czapeczki pełnią do dziś ważną rolę. To nie tylko ochrona przed słońcem
i ozdoba, ale sposób walki z nieszczęściem i złym spojrzeniem. Dzieci
noszą czapki z magicznym motywem lub amuletem, żeby wszelkie złe siły
trzymały się od nich z daleka.
Informator w kapeluszu
Nakrycie głowy, podobnie jak biżuteria, informuje o statusie
właściciela. Kiedyś kapelusze nosiły jedynie panie bogate i wysoko
urodzone, biedota musiała zadowalać się czepkami.
Dla niektórych kobiet kapelusz jest ważną częścią tożsamości, jak dla
Yoko Ono, która nosi na ogół męskie. Miłośniczki takich nakryć głowy
starają się dobrać je do typu urody, a jednocześnie wysłać pewien
komunikat. Ekstrawagancki kolor pokazuje odwagę, a męski kapelusz typu
borsalino pewność siebie, dumę i niezależność. Trzeba jednak pamiętać,
że kobiety nie powinny nakładać męskiego kapelusza, jeśli nie czują po
temu wewnętrznej potrzeby, bo wtedy jedynie wzbudzają śmiech. Co stało
się udziałem Nelli Rokity, która nosi borsalino tylko dlatego, że chce
się upodobnić do męża.
Magiczna zmiana
Kapelusz jest wyrazem nastroju, indywidualności, gustu i poczucia
humoru. Jeśli ktoś, kto nigdy go nie nosił, nagle zdecyduje się go
kupić, może zmienić się wewnętrznie. Poczuje się wyjątkowy, bardziej
pewny siebie. Jeśli ktoś nieśmiały i cichy zakłada kapelusz, to po to,
by dodać sobie odwagi i zacząć korzystać z przyjemności życia. To tak,
jakby narodził się na nowo.
Moc w futrze
Zanim pojawiły się kapelusze, najpierw były futrzane czapy. Kobiety
zakładały je dla ochrony przed zimnem, a także dla podkreślenia swego
statusu – że je na nie stać. Ich kształt czy pochodzenie futra zależało
od mody. Natomiast dla mężczyzn czapy oraz płaszcze ze skór zwierząt
miały często magiczne znaczenie, wierzono bowiem, że zakładając skórę
zwierzęcia, przejmuje się jego moc. Był to strój obowiązkowy dla
kapłanów i szamanów podczas odprawiania rytuałów magicznych. W dawnej
Polsce najpopularniejsze były niedźwiedzie czapy, gdyż nasi
pradziadowie czuli silny związek tego zwierzęcia z pramatką Ziemią.
Niedźwiedź symbolizował też siłę fizyczną i psychiczną.
Lubiono też czapki z lisa, które miały napełniać odwagą i sprytem
koniecznym do poradzenia sobie z kłopotami. Szorstkie futro dzika i
nutrii symbolizowało wewnętrzną, duchową moc. Jego energia pomagała w
poszukiwaniu nowej drogi w życiu, umacnianiu swojej pozycji domowej i
zawodowej. Wilcze futro otulające głowę pozwalało poznać swoje ciemne
strony, wzmocnić intuicję i życiową mądrość, ale także powstrzymywało
od niewierności i dawało umiejętność życia w społeczeństwie. Dla
druidów czapki z foczego futra były pomostem do świata uczuć, miłości i
nadziei. Dodawały ducha nieśmiałym i zapewniały poczucie
bezpieczeństwa. Natomiast czapka z kozic górskich miała obdarzać siłą i
chęcią do życia w rodzinie czy wspólnocie.
Warto wiedzieć, że...
-
- W starożytnym Rzymie kapelusz był symbolem wolności, dlatego wyzwoleni niewolnicy dostawali od pana nakrycie głowy.
- W plemionach żyjących w Afryce i Ameryce Południowej prawo do noszenia nakrycia głowy mają tylko wodzowie i szamani. W ten sposób okazują swą duchową wyższość.
- Papieże przesyłali poświęcone przez nich w nocy Bożego Narodzenia kapelusze zasłużonym władcom i tym, którzy potrzebowali zwycięstwa, by umocnić swą pozycję. W Hiszpanii, w XIII w.
- Żydzi musieli obowiązkowo nosić żółte spiczaste kapelusze. A we Francji finansowy bankrut był zmuszony do zakładania zielonego nakrycia głowy.
- W renesansie wpływowe bogate rody włoskie przekazywały z pokolenia na pokolenie niezmienny styl kapeluszy jako symbol przejmowania majątku, władzy i wpływów politycznych. W niektórych regionach zwyczaj ten przetrwał do dzisiaj.
- W Wielkiej Brytanii znani ludzie nie mogą pokazywać się w miejscach publicznych bez nakrycia głowy. Słynne wyścigi konne w Ascot to jedyny na świecie festiwal kapeluszy.
- Dlaczego nieodłącznym rekwizytem iluzjonistów stał się cylinder, znak elegancji? Dlatego, że można go składać na płasko. Wszak iluzjonista wyczarowuje coś z niczego. Wnosi na scenę cylinder płaski jak naleśnik, rozkłada go jednym ruchem i za chwilę wyciąga z niego królika.
- Podobno najpiękniejsze kapelusze w USA noszą ciemnoskóre mieszkanki stanów południowych, ale tylko do kościoła. To stara tradycja, jeszcze z czasów niewolnictwa. Kościół był jedynym miejscem, gdzie mogły ładnie się ubrać i zaimponować innym niewolnicom oryginalnym nakryciem głowy.
Pokaż mi swój kapelusz, a powiem Ci, kim jesteś
Filcowy, zdobiony piórami lub kwiatami świadczy o
zalotnej i pełnej fantazji naturze właścicielki. To znak ostrzegawczy
dla mężczyzn, że wierność nie jest jej mocną stroną.
Kowbojskie nakrycie głowy pokazuje marzenia o wielkiej przygodzie, ucieczce z zatłoczonego miasta w wielką przestrzeń przyrody.
Szerokie rondo lubią kobiety skryte i tajemnicze. Ukrywają twarz, by zaintrygować, przyciągnąć spojrzenia. Są dumne i zdystansowane.
Surowy i prosty w formie kapelusz idealnie współgra z praktycznym charakterem właściciela. On twardo stoi na ziemi, nie ucieka w marzenia.
Słomiany kapelusz sygnalizuje tęsknotę właścicielki za prostym życiem na wsi i harmonią z naturą.
Oryginalny krój nakrycia głowy podkreśla fantazję i swobodny styl bycia właściciela.