Jest taka kraina w Himalajach, w której ojcami zostają 90-latkowie, a kobiety po pięćdziesiątce bez problemu rodzą dzieci. To Hunza, nazwana przez naukowców centrum światowej długowieczności.
Po raz pierwszy świat dowiedział się o Hunzach w latach 20. ubiegłego wieku. A stało się to wtedy, gdy przez przypadek trafił do nich angielski lekarz Robert McCarrison. I co zobaczył? Zieloną krainę ukrytą pomiędzy górami, w której ludzie prowadzą proste życie, są szczęśliwi i nad podziw zdrowi. Lekarz tak bardzo był zafascynowany jej mieszkańcami, że postanowił zostać z nimi i dowiedzieć się, na czym polega ich sekret.
100-latek ojcem
Hunzowie właściwie nie znają chorób. Rak, wrzody, przeziębienia, kłopoty ze stawami, problemy psychiczne – są tam niespotykane. Żyją tam ludzie mający więcej niż sto lat. I nie są to niedołężni staruszkowie. Są żywotni, radośni i... płodni! Ojcami mogą zostać nawet 90-latkowie, tak jak matkami kobiety po 50. roku życia – co w świecie cywilizowanym jest już niemożliwe. I choć według naszych zachodnich standardów Hunzowie żyją na granicy ubóstwa, to są zdrowsi i szczęśliwsi od niejednego europejskiego bogacza.
Skromny posiłek
Codzienny posiłek Hunzów jest skromny. Podstawą ich diety są placki (czapati) wyrabiane z pszenicy, jęczmienia, gryki, prosa. Ziarna mieli się w specjalnych, dość prymitywnych młynkach, a powstałą – nieoczyszczoną z otrąb i zarodków – mąkę miesza z wodą i wyrabia ciasto.
To przepis podstawowy. Do ciasta można dodawać także warzywa i owoce. Chleb, który powstaje z tej mąki, jest pyszny i zdrowy (bogaty w błonniki i inne cenne składniki pokarmowe). Oprócz czapati Hunzowie jedzą dużo warzyw: szpinak, marchew, groch, dynię, ziemniaki.
Te warzywa podają najczęściej na surowo. Ale nauczyli się przyrządzać tak smaczne sałatki i surówki, że pozazdrościłby im tego niejeden sławny kucharz. W jadłospisie Hunzów królują owoce: jabłka, gruszki, brzoskwinie, wiśnie, morwy i morele. Z tych ostatnich wyrabiają olej morelowy, który dodają do wszystkich potraw. Mimo, że zachodni dietetycy od czci i wiary odsądzają mleko, Hunzowie wcale nie uważają go za zły napój. Wyrabiają z niego jogurt, maślankę i napój o nazwie lassi. Choć nie są wegetarianami, mięso na ich stołach gości rzadko.
Właściwie Hunzowie nie jedzą też trzech białych świństw: cukru, soli i mąki, które przyczyniają się do wszystkich chorób współczesnych ludzi.
Idealne miejsce na Ziemi
Ale dobre jedzenie to nie wszystko. Za długowieczność Hunzów odpowiada także, totalnie inny od naszego, styl życia. Dzięki temu, że ich kraina leży w niedostępnych górach, nie dotarła tam cywilizacja ze swym szybkim tempem działania, stresem i emocjami. Hunzowie żyją według rytmu wyznaczonego przez naturę: wstają rankiem, pracują w polu, cały dzień spędzając na świeżym powietrzu, i kładą się spać właściwie tuż po zachodzie słońca. Myli się jednak ten, kto uważa, że hołdują jakimś prymitywnym regułom. O, co to, to nie! Zasady, którym są wierni, wzbudziłyby podziw niejednego psychologa, bo dzięki nim nie znają przemocy, zazdrości ani lęku. Właściwie nie ma tam ani policji, ani złodziei, ani banków, ani supermarketów. Jest piękna przyroda, cisza i życzliwi ludzie wokół.
Czy już tęsknisz za takim życiem?
Przepisy Hunzów
Czapati
2 filiżanki nieoczyszczonej mąki pszennej, pół łyżeczki soli, 3/4 filiżanki wody
Mąkę wymieszaj z wodą i solą, aby powstało dość twarde ciasto. Wyrabiaj je na stole, aż stanie się gładkie i elastyczne. Nakryj wilgotną ściereczką i odstaw na 30 min. Potem odrywaj małe kawałki ciasta, formuj placuszki i piecz w piekarniku z obu stron.
Kasza z jajkiem
filiżanka kaszy gryczanej, jajko, 2,5 filiżanki wody, przyprawy, olej
Podgrzej olej w garnku. Kaszę wymieszaj z jajkiem i wrzuć do garnka z gorącym olejem. Dodaj przyprawy i lekko przyrumień. Na koniec dodaj wodę i gotuj, dopóki nie wyparuje. Wystarczy na 6 porcji.
Jogurtowy sernik
filiżanka gęstego jogurtu, 25 dag sera śmietankowego, łyżka miodu, sok z połówki cytryny garść rodzynek lub innych suszonych owców, garść orzechów
Ubij jogurt z serem, miodem i sokiem z cytryny. Dodaj owoce i orzechy. Wstaw do lodówki. Wystarczy na 3 porcje.